Zorgval
Ditmaal geen bericht over mijn eigen situatie of gezondheid, maar over de zogenoemde “zorgval”. Als mantelzorger voor mijn opa en oma kwam ik hiermee in aanraking. Ik vind de situatie dermate onbegrijpelijk dat ik daar deze blog over schrijf.
Wat is de zorgval?
Zorgbehoevende ouderen die op een wachtlijst komen te staan voor een verpleeghuis krijgen minder zorg en betalen daar een eigen bijdrage voor. Hoe dit kan? Wanneer ouderen nog thuiswonen en hulp aan huis krijgen, dan wordt deze betaald vanuit de WMO (Wet Maatschappelijke Ondersteuning) en de ZVW (Zorgverzekeringswet). In het geval dat deze zorg niet meer afdoende is en er meer zorg nodig is, dan wordt er veelal gekozen voor een inschrijving voor een verpleeghuis met 24-uurs zorg. Deze 24-uurs zorgindicatie valt dan weer onder de WLZ (Wet Langdurige Zorg).
Wat betekent dit?
Dit houdt in dat ouderen die op de wachtlijst komen te staan voor een verpleeghuis over worden gezet naar de WLZ vanwege de 24-uurs zorgindicatie. Dit betekent dat er vanuit de Rijksoverheid niet meer naar het aantal benodigde uren zorg wordt gekeken, maar naar een budget per persoon. Met als gevolg dat er minder zorg geleverd kan worden, maar er wél een eigen bijdrage per maand betaald dient te worden. Terwijl de vraag naar extra zorg toeneemt, krijgen ouderen juist minder zorg tegen extra kosten.
Het programma “De Monitor” kwam met deze treffende uitleg:
Als je meer zorg nodig hebt en op de wachtlijst voor het verpleeghuis komt, kun je vreemdgenoeg minder zorg krijgen. In deze animatie leggen we uit hoe zoiets kroms ontstaat. #demonitor pic.twitter.com/Vmo1hmWyEa
— De Monitor (@De_Monitor) 10 december 2017
Conclusie
Als mantelzorger kom je voor een duivels dilemma te staan. Schrijf je een oudere in op de wachtlijst voor een verpleeghuis, wetende dat er vanaf dat moment elke maand een eigen bijdrage betaald dient te worden en er minder zorg aan huis geleverd wordt. Of laat je de situatie zoals die is en kies je voor een crisis-opname wanneer het thuiswonen echt fout gaat? In het eerste geval heb je zekerheid over plaatsing van een verpleeghuis naar keuze, maar zit daar wel een te over bruggen periode van minder zorg en kosten aan vast. In het tweede geval heb je die zekerheid over plaatsing niet en kan het zomaar zijn dat de oudere wordt geplaatst in een verpleeghuis honderden kilometers verderop, maar heb je de wel de vaste zorg aan huis zonder de extra kosten.
Ik kan er met mijn hoofd niet bij dat het zo geregeld is in Nederland. Waarom gaat de WLZ al in als men op een wachtlijst wordt geplaatst? Laat de WLZ pas ingaan wanneer men daadwerkelijk in een verpleeghuis zit! Lijkt mij niet zo ingewikkeld. Dit valt toch niet te begrijpen?
Meer weten? Zie het artikel in de Trouw, Max Vandaag of Alzheimer Nederland.
De wet heeft gewoon geen rekening gehouden met het bestaan van wachtlijsten. Op zich is het logisch dat men bij aanvraag naar een nieuwe wet over gaat (immers, 24uurszorg is een hele andere tak van sport met andere organisatievormen etc en bij aanvraag zou je dat in principe al nodig moeten hebben.
Hier wringt de schoen, mensen vragen het vaak aan omdat de zorg eraan zit te komen, niet omdat het al zo ver is. Logisch ook, gezien de wachtlijsten kun je weinig anders… echter krijg je hierdoor ook weer een soort wachtlijstinflatie.
Je zou pas op de wachtlijst mogen komen wanneer je daadwerkelijk de zorg nodig hebt. Echter zullen ze in de tussentijd zorg op een andere manier moeten bieden, bijvoorbeeld dmv uitgebreidere (24uurs) zorg aan huis. Er blijft dan een trigger vanuit de instanties om de wachtlijsten op te lossen zodat het gehele probleem niet meer zo speelt. Als je de nieuwe wet pas in laat gaan wanneer je daadwerkelijk verhuist, mis je denk ik die prikkel.